Δynamis (συνέντευξη): Υπερχιλιετείς μουσικές ιερές ακολουθίες συνδυασμένες με την ισχύ του heavy metal

Πόσο δύσκολο είναι να ενσωματώσεις την βυζαντινή μουσική με το heavy metal; Christopher Laskos:

Η πρωταρχική ιδέα ξεκινά πριν από περίπου 25 χρόνια. Τότε είχα επιχειρήσει, μόνο νοερώς, να επεξεργαστώ αυτήν την ιδέα αλλά μου ήταν τρομερά δύσκολο να συλλάβω τον τρόπο με τον οποίο θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί, όπως επίσης δεν είχα συνειδητοποιήσει τον στόχο και τον σκοπό αυτού του εγχειρήματος. Και γι' αυτόν τον λόγο το είχα αποκλείσει και εγκαταλείψει σαν ιδέα. Η έμπνευση, λοιπόν, για τον τρόπο σύνδεσης της βυζαντινής μουσικής με την heavy metal και ο σκοπός ύπαρξης αυτής της δημιουργίας, ήρθε ως “θεία φώτιση” πριν 3 χρόνια. Ο τρόπος ήταν να χρησιμοποιήσω αυτούσιους στίχους από την ορθόδοξη υμνογραφία, χωρίς να κάνω χρήση της μετάφρασης αυτών στα νέα ελληνικά, να μορφοποιήσω αυτούς σε διάταξη τραγουδιού με κουπλέ-γέφυρα-ρεφραίν και ταυτόχρονα να μην παρεκκλίνω μουσικά από την ορθόδοξη υμνολογία. Ο στόχος ήταν η μουσική συνδημιουργία με την διακριτή συνύπαρξη της Βυζαντινής Εκκλησιαστικής Μουσικής με την Metal Μουσική σε ενα μουσικο-καλλιτεχνικό στερέωμα. Τέλος, σκοπός ήταν, και είναι, η Δύναμη της Παράδοσης και η Δύναμη των λόγων του Θεού δια μέσου του υπερχιλιετούςς βυζαντινού μέλους και της ψαλτικής τέχνης (τα οποία όπως μας παραδόθηκαν από αιώνες πριν, έτσι και συνεχίζονται να ψάλλονται και να ακούγονται αναλλοίωτα εως σήμερα) να φτάσουν ως μουσική οντότητα και να ακουστούν από ανθρώπους που δεν είχαν την δυνατότητα εως σήμερα να τα γνωρίζουν. Ειδικότερα στον χώρο της heavy metal όπου η Δύναμη και η Ισχύς αποκτούν νόημα και έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο. Καθοριστικής σημασίας για την υλοποίηση της ενσωμάτωσης αυτής ήταν το “τριπτυχο” ΜΟΥΣΙΚΗ ΑΝΤΙΛΗΨΗ (ως “τάλαντο”), ΔΙΑΘΕΣΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ (προς δόξαν θεού) και ΘΕΙΑ ΕΜΠΝΕΥΣΗ.

Δημιουργία, σύνθεση, ενορχήστρωση. Πόσο επίπονο ήταν όλο αυτό το τρίπτυχο και ποια η συμβολή του Bob Katsionis στο τελικό αποτέλεσμα;

Christopher Laskos: Η καλλιτεχνική δημιουργία, ως τέχνη που έχει ως σκοπό να φανερώσει το κάλλος, απαιτεί θυσίες, απέκδυση του “εγώ”, υπομονή και προσήλωση στον αρχικό στόχο. Εξ' ορισμού δηλαδή απαιτείται μια χρονοβόρος και επίπονη διαδικασία. Οι αρετές αυτές ήταν για μας ο οδηγός ώστε να εμπνευστούμε δημιουργικά, συνθετικά και ενορχηστρωτικά. Η δε συμβολή του Bob Katsionis ήταν τουλάχιστον καταλυτική και καθοριστική. Από την πρώτη μας τηλεφωνική επικοινωνία, και πριν καλά-καλά ακούσει τα τραγούδια που είχα ετοιμάσει, βρέθηκε αβίαστα να συνδημιουργεί μαζί μου και να βυθίζεται ενστικτωδώς και αυτόματα σε έναν καινούργιο, δελεαστικό και ανεξερεύνητο μουσικό κόσμο, γεμάτο από υπερχιλιετείς μουσικές που περίμεναν να τις ενσωματώσει στον δικό του ήχο. Βρέθηκε λοιπόν να αφιερώνει ατελείωτες ώρες για προσθαφαιρέσεις στις αρχικές συνθέσεις, να δημιουργεί δική του μουσική παράλληλα με την δική μου και να εμπνέει μια αποφασιστική σιγουριά για την ενορχήστρωση του καθενός από τα τραγούδια. Σημειωτέον δε ότι δεν επεδίωξε την επιτήδευση του όποιου αποτελέσματος. Επ' ευκαιρίας να τον ευχαριστήσω διότι έδωσε και την ψυχή του σε αυτό το project και να πω ευθαρσώς, και ειλικρινώς, ότι αν δεν ήταν ο Bob Katsionis, δεν θα υπήρχε ένα αρεστό και καλαίσθητο τελικό αποτέλεσμα!

Θα ήθελα ένα μικρό σχόλιο για κάθε σύνθεση του άλμπουμ:

Christopher Laskos: Η επιλογή των ύμνων έγινε βάσει αναγνωρισιμότητας αυτών, η δε σειρά ακρόασης των τραγουδιών βασίστηκε στην τυπική διάταξη τέλεσης των καθ' ημέραν ιερων ακολουθιών της ορθόδοξης εκκλησίας. Ξεκινώντας από ψαλμό της ακολουθιας του Εσπερινού (Kyrie ekekraxa), συνεχίζει με ψαλμους που ακούγονται στον Όρθρο (Polyeleos, Kyrie eleison) και ακολουθούν ψαλμοι της Θεία Λειτουργίας (Antiphon, Kontakion, Trisagion, Cherubic hymn). Βάσει λοιπον αυτής της σειράς, μπορω να χαρακτηρίσω το project ως μια ΜΟΥΣΙΚΗ ΙΕΡΑ ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ.

"Kyrie ekekraxa": Ψαλμός 140, του Δαυίδ. Επιλογή στίχων από τον 140ο ψαλμό του Βιβλίου των Ψαλμών. Πρόκειται για ύμνο προσευχής και δέησης προς τον Κύριο και ψάλλεται στην αρχή της ακολουθίας του Εσπερινού, ο οποίος αποτελεί την πρώτη ιερά ακολουθία που τελείται κατά την διάρκεια του εκκλησιαστικού νυχθημέρου. Οι πρώτες μελοποιήσεις ξεκινούν τον 8ο αι. μ.Χ. από τον άγιο Ιωάννη τον Δαμασκηνό.

"Polyeleos": Ψαλμός 135, αγνώστου δημιουργού. Πρόκειται για επιλογή στίχων από τον 135ο ψαλμό του Βιβλίου των Ψαλμών, ο οποίος ψαλλόταν από αρχαιοτάτων χρόνων, είτε προς επισυρμό του θεϊκού ελέους, είτε προς δοξολογική ευχαριστία κατόπιν θεϊκής επέμβασης. Οι Πολυέλεοι οφείλουν την ονομασία τους στην καταληκτήρια επαναλαμβανόμενη λέξη “έλεος” και αποτελούν μουσικό ψαλτικό σύστημα πολλών στίχων. Ψάλλονται στην αρχή της ακολουθίας του Όρθρου.

"Kyrie eleison": Πρόκειται για συνδυασμό του γνωστού στίχου-υποψάλματος “Κύριε ελέησον” και του α' στίχου του 50ου ψαλμού του Δαυίδ “Ἐλέησόν με, ὁ Θεός, κατὰ τὸ μέγα ἔλεός σου, καὶ κατὰ τὸ πλῆθος τῶν οἰκτιρμῶν σου ἐξάλειψον τὸ ἀνόμημά μου”. Ο συγκεκριμένος ψαλμός ονομάζεται και ψαλμός της Μετανοίας και αποτελεί εξομολόγηση του Δαυίδ προς τον Θεό και θερμή ικεσία να τον συγχωρέσει για τα βαρύτατα ανομήματά του. Στο συγκεκριμένο τραγούδι αυτός ο στίχος αποδίδεται και στην ρουμανική γλώσσα “Miluiește-mă, Dumnezeule, după mare mila Ta și după mulțimea îndurărilor Tale șterge fărădelegea mea”.

"Antiphon": Ψαλμός 145, των Αγγαίου και Ζαχαρίου. Πρόκειται για το β΄αντίφωνο το οποίο ψάλλεται στην αρχή της Κυριακάτικης Θείας Λειτουργίας και αποτελεί ψαλμό αίνεσης και δοξολογίας προς τον Θεό. Τα αντίφωνα ονοματίστηκαν έτσι από τον αντιφωνικό τρόπο εναλλακτικής ψαλμώδησης μεταξύ δυο χορών ψαλτών οι οποίοι επαναλαμβάνουν μετά από στίχο ένα μικρό αναστάσιμο τροπάριο πχ Σῶσον ἡμᾶς, Υἱὲ Θεοῦ, ὁ ἀναστὰς ἐκ νεκρῶν, ψάλλοντάς σοι Ἀλληλούϊα.

"Alosis 1453": Ψαλμός 78, του Ασάφ. Ο ψαλμός περιγράφει την άλωση και βεβήλωση της ψυχής και του σώματος από τους δαίμονες, αλλά και την αδημονία για βοήθεια και έλεος από τον Θεό. Σαν τραγούδι αποτελεί ένα θρηνώδες άσμα, επιτάφιο της Μεγάλης Πόλης και της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Στην ουσία, πρόκειται για μελοποίηση των πρώτων στίχων του 78ου ψαλμού του Βιβλίου των Ψαλμών, του οποίου το κείμενο έχει ιδιαίτερη συμβολική αντιστοιχία προς το συγκεκριμένο ιστορικό γεγονός της άλωσης της Κωνσταντινούπολης. Δεν είναι λατρευτικός ύμνος και δεν χρησιμοποιείται στις λατρευτικές ακολουθίες.

"Kontakion": Πρόκειται για το εισαγωγικό τροπάριο του κοντακίου του Ακαθίστου Ύμνου στο οποίο, ο άγνωστος δημιουργός, παρουσιάζει την Κωνσταντινούπολη να ευχαριστεί και να ευγνωμονεί την απροσμάχητη Στρατηγό Υπεραγία Θεοτόκο για την θαυματουργό επέμβασή της και την σωτηρία της Πόλης από την αιφνίδια πολιορκία των Αβάρων (626 μ.Χ.). Τα κοντάκια αποτελούν μεγάλα έμμετρα λυρικά και πολύστροφα χριστιανικά ποιήματα, με περιγραφικό χαρακτήρα. Στην δομή τους περιλαμβάνουν ένα εισαγωγικό τροπάριο και ακολουθούν 20-30 τροπάρια, όμοια μεταξύ τους ως προς την ποιητική φόρμα, των οποίων τα πρώτα γράμματα σχηματίζουν μια ακροστιχίδα.

"Trisagion": Πρόκειται για ύμνο ομολογίας και πίστης στην Αγία Τριάδα ο οποίος ψάλλεται ήδη από τον 5ο-6ο αι. μ.Χ.. Έχει βιβλικές αναφορές καθότι το “Άγιος, άγιος, άγιος…” αποτελεί τον ύμνο των αγγέλων (κατά τον προφήτη Ησαΐα) και τα “Θεός”, “ισχυρός” και “αθάνατος” είναι λόγια του προφήτη Δαυίδ. Ψάλλεται τρεις φορές κατά την Θεία Λειτουργία, μετά την είσοδο του Ευαγγελίου, για να διακηρύξουμε πως, με τον ερχομό του Χριστού, άγγελοι και άνθρωποι ενώθηκαν και αποτελούν πλέον μία Εκκλησία. Στο συγκεκριμένο τραγούδι ο τρισάγιος ύμνος αποδίδεται και στην ρωσσική γλώσσα (Святый Боже , Святый Крепкий, Святый Бессмертный , помилуй нас).

"Cherubic hymn": Πρόκειται για σύνθετο τραγούδι όπου εκτυλίσσονται παράλληλα ο Χερουβικός Ύμνος και η προφητεία της ανάστασης του Μαρμαρωμένου Βασιλιά, συνδεόμενα με την χιλιάδων ετών ελληνική ιστορία. Αφορμή για την σύνθεση αυτού του τραγουδιού αποτέλεσαν οι στίχοι (αγνώστου δημιουργού) ενός ελληνικού κατασκηνωτικού-κατηχητικού τραγουδιού που αναφέρεται στον Μαρμαρωμένο Βασιλιά. Η σύνδεση προέκυψε από το γεγονός ότι στην λαϊκή παράδοση και στιχουργία αναφέρεται ότι κατά την άλωση της Κωνσταντινούπολης, η επίθεση των οθομανών στον ιερό ναό της Αγίας Του Θεού Σοφίας, όπου τελούνταν η Θεία Λειτουργία, διέκοψε την ολοκλήρωση του Χερουβικού Ύμνου και της ιεράς ακολουθίας, ενώ παράλληλα ο βυζαντινός αυτοκράτορας έπεφτε μαχόμενος ηρωϊκά, χωρίς όμως οι εχθροί να καταφέρουν να εντοπίσουν την σορό του. Πέρασε έτσι στο πάνθεον των αθανάτων και έγινε μια θρυλική μορφή της ελληνικής λαϊκής παράδοσης σαν ο ”Μαρμαρωμένος Βασιλιάς”, που θα αναστηθεί πίσω από την χρυσή πύλη και ο οποίος θα ανακτήσει και θα αποκαταστήσει την Ορθόδοξη Αυτοκρατορία. Ο Χερουβικός Ύμνος ορίστηκε να ψάλλεται στην ορθόδοξη εκκλησία από τον 6ο αι. μ.Χ κατά την Θεία Λειτουργία, και μας καλεί να προετοιμαστούμε για την υποδοχή του Βασιλέα της Δόξης, που εισέρχεται στην Αγία Πόλη για να θυσιαστεί και αναστηθεί ως θριαμβευτής του θανάτου. Σύμφωνα με τον Χερουβικό ύμνο, όλοι εμείς, εικονίζουμε μυστικά τους Αγγέλους, και όπως εκείνοι έτσι κι εμείς ψάλλουμε στην αγία Τριάδα τον Τρισάγιο Ύμνο, γι’ αυτό και πρέπει να διώξουμε κάθε σκέψη μας και έγνοια ώστε να υποδεχθούμε τον Βασιλέα Χριστό, τον οποίον συνοδεύουν οι αόρατες αγγελικές δυνάμεις.

"Arate pylas": Ψαλμός 23, του Δαυίδ. Πρόκειται για επιλεγμένους στίχους του 23ου ψαλμού, ο οποίος ψαλλόταν περί του 6ου αι. μ.Χ. ως χερουβικός ύμνος και αφορά την ένδοξη είσοδο του αναστημένου Χριστού, ως Βασιλέας της δόξης, στον καινούργιο κόσμο που ιδρύει. Ο ψαλμός δοξολογεί τον Θεό ως δημιουργό και κυρίαρχο του σύμπαντος, και περιγράφει τον Χριστό ως έναν ένδοξο, μεγαλοπρεπή, δυνατό και γενναίο βασιλιά που ανοίγει τις πύλες της παλαιάς, άνομης και θνησιγενούς οχυρής πόλης, και εγκαινιάζει την νέα, αιώνια και ζωοδότρα πόλη. Ψάλλεται πλέον κατά την ακολουθία των Θυρανοιξίων και Εγκαινίων ενός χριστιανικού ναού, όπως επίσης και την Μεγάλη Παρασκευή, κατά την διάρκεια ενός μικρού τελετουργικού που τελείται μετά το πέρας της περιφοράς του Επιταφίου, όπου αναπαριστάται η κάθοδος του Χριστού στον Άδη. Η επιλογή να μπει τελευταίο το "Arate pylas" είναι προφανής, έχοντας συμβολική σημασία, αφού εγκαινιάζουμε ως Δynamis την “νέα ωδή”, το Byzantine Metal, και προσκαλούμε όποιον θέλει να εισέλθει στον καινούργιο μουσικό κόσμο που ιδρύουμε!

Πως προέκυψε η συνεργασία με τον Billy Vass;

Christopher Laskos: Η πρώτη σκέψη για συνεργασία με τον Billy Vass έγινε περίπου 2 ½ χρόνια πριν, όταν κατά την πρώτη μου συνάντηση με τον Bob Katsionis, στο στούντιό του, και αφού ο Bob ανήρτησε στο facebook μια φωτογραφία ενός δικού μου ιδιόχειρου μουσικού κειμένου γραμμένο με τα σημάδια της ψαλτικής τέχνης, ο Billy Vass σχολίασε αυτήν την φωτογραφία με έναν μοναδικό τρόπο όπου εξέφραζε την αγάπη του για την βυζαντινή μουσική, αλλά και την σχέση και σύνδεση που είχε με αυτήν την μουσική κατά την διάρκεια των παιδικών - εφηβικών του χρόνων, όντας ψάλτης στην Αμερική. Τον περασμένο Δεκέμβριο (2024), και αφού είχαμε ήδη αποφασίσει με τον Bob να μην τραγουδήσω εγώ το Cherubic Hymn, κλήθηκε στο στούντιο ο Billy Vass για να γνωριστούμε εκ του σύνεγγυς, να δούμε εάν “ταιριάζουν τα χνώτα μας”, και αφου αισθανθήκαμε αμφότεροι ότι γνωριζόμασταν από παλιά, ξεκίνησε να ηχογραφεί κάνοντας δικό του το τραγούδι, χαρίζοντας απλόχερα σε όλους μας τις εκπληκτικές ερμηνείες με την δυναμική και καθηλωτική φωνή του. Με λίγα λόγια ήταν...μια θεόσταλτη συνεργασία! Βλέπουμε ότι στο άλμπουμ συμμετέχουν ψαλμωδοί που ενισχύουν σημαντικά να επιτευχθεί η "βυζαντινή" ατμόσφαιρα του άλμπουμ.

Μπορείς να μας κάνεις μία αναφορά για την συνεισφορά τους και αν και εσύ ο ίδιος έχεις τέτοιες εμπειρίες;

Christopher Laskos: Η συμμετοχή των αδελφικών μου φίλων-ψαλτών που απάρτιζαν τον χορό ψαλτών θεωρήθηκε εξαρχής “ἐκ τῶν ὧν οὐκ ἄνευ”. Η δε συνεισφορά τους ήταν πολύτιμη και καθοριστική καθότι η “από χορού” εκτέλεση και μονοφωνική ψαλμώδηση των βυζαντινών ύμνων αποτελεί μέρος της παράδοσης της βυζαντινής εκκλησιαστικής μουσικής και συμβολίζει το ΕΝΑ σώμα της Εκκλησίας που «με μια φωνή» δοξάζει τον Θεό και ενθαρρύνει τους Χριστιανούς να ενωθούν, “ἵνα ὦσιν ἓν” (Ἰω. ιζ´, 11)

Είναι κάποια σύνθεση που ξεχωρίζεις ή έχει ιδιαίτερη συναισθηματική αξία για εσένα;

Christopher Laskos: Η σύνθεση που ξεχωρίζω είναι το “Cherubic Hymn” διότι ήταν το πρώτο τραγούδι που ξεκίνησα να συνθέτω σε ύφος βυζαντινού μέταλ αλλά και το τελευταίο από τα τραγούδια που ολοκληρώθηκε, αποκτώντας αυτήν την ιδιάζουσα μορφή και σύνθεση όπου εκτυλίσσονται και συμπλέκονται παράλληλα δυο κόσμοι και δυο μουσικές. Επίσης ένας σημαντικός λόγος που το ξεχωρίζω είναι διότι πρόκειται για το μοναδικό τραγούδι όπου όλοι οι συντελεστές του αλμπουμ συνυπάρχουν μουσικά (Katsionis, Vass, Kiriakos GP, Laskos), όπως και το γεγονός ότι συμψάλλει για πρώτη φορά μαζί μου ο μεγάλος μου γιος Μάξιμος.

Υπήρξε κάποιο ενδιαφέρον γεγονός που συνέβη στις ηχογραφήσεις και να συνδέετε με το πνευματικό concept του άλμπουμ;

Christopher Laskos: Αυτό το οποίο είναι άξιον λόγου να αναφέρω είναι ότι καθ' όλη την διάρκεια δημιουργίας του project αισθανόμουν ακατάπαυστα μια “άνωθεν” θεϊκή ΔΥΝΑΜΗ να κατευθύνει στοχευμένα το εν λόγω εγχείρημα, η οποία δεν άφηνε καθόλου περιθώρια αδιεξόδου και αμφισβήτησης του τρόπου της μουσικής παραγωγής.

Η χώρας μας, έχει σπουδαία παράδοση σε ότι αφορά την βυζαντινή μουσική ενώ σημαντικοί συνθέτες όπως ο Σταμάτης Σπανουδάκης έχουν ηχογραφήσει εκπληκτικά μουσικά έργα. Για ποιο λόγο πιστεύεις σχήματα του rock και του heavy metal δεν ασχολούνται με αυτό το ιστορικό κομμάτι;

Christopher Laskos: Υπάρχουν αρκετοί λόγοι που μπορεί να εξηγούν γιατί δεν βλέπουμε συχνά τέτοιους πειραματισμούς. Ένας από αυτούς είναι ότι, επειδή η βυζαντινή μουσική βασίζεται σε ένα εντελώς διαφορετικό θεωρητικό, πρακτικό και αισθητικό σύστημα (χρησιμοποιούνται τροπικά συστήματα, είναι μονοφωνική, τα διαστήματα δεν αποδίδονται εύκολα με ηλεκτρικές κιθάρες ή πληκτροφόρα όργανα) υπάρχει αυτή η δυσκολία ενσωμάτωσης. Επίσης, το γεγονός ότι η βυζαντινή μουσική έχει έντονο θρησκευτικό, εκκλησιαστικό και λειτουργικό χαρακτήρα απωθεί πολλούς μουσικούς να την συνδυάσουν με rock ή heavy metal διότι μπορεί να μην ταιριάζει με την συνήθη θεματολογία ή και να φοβούνται να χαρακτηριστεί ως βλασφημία ή ασεβής πράξη. Άξιον λόγου είναι και το γεγονός ότι πολλοί καλλιτέχνες δεν γνωρίζουν την βυζαντινή μουσική ή δεν έχουν έρθει σε ουσιαστική επαφή μαζί της. Και τέλος, υπάρχουν και άλλοι μουσικοί που απεχθάνονται οτιδήποτε ελληνορθόδοξο.

Θα ήθελα να αναφέρεις, ποιοι είναι οι δέκα αγαπημένοι σου δίσκοι.

Christopher Laskos: Δεν έχω αγαπημένους δίσκους. Από το παρελθόν, πάντα έφτιαχνα τις δικές μου playlists είτε σε κασσέτα, είτε σε CD, επιλέγοντας τραγούδια ανάλογα με το τί μου καθόταν καλά στο αυτί. Ως έφηβος και αργότερα ως φοιτητής άκουγα πολύ Χάρη και Πάνο Κατσιμίχα, Αντ. Βαρδή, TOTO, Dire Straits, Supertramp, Pink Floyd, Wishbone Ash, Saxon, Michael Jackson, Metallica. Όταν κατά την διάρκεια των φοιτητικών μου χρόνων κατάφερα να αγοράσω την δική μου ηλεκτρική κιθάρα και να δημιουργήσω την δική μου μπάντα, με συνεπήρε το atmospheric metal. Εκείνη την περίοδο άκουγα πολύ τους Anathema, Katatonia, Amorphis, Crematory.

Υπάρχουν σχέδια για δημιουργία κανονικής μπάντας και για ανάλογες ζωντανές εμφανίσεις;

Christopher Laskos: Οραματίζομαι μια μεγαλειώδη Byzantine Symphonic Metal συναυλία των ΔYNAMIS, με την σύμπραξη συμφωνικής ορχήστρας, πολυμελούς βυζαντινής χορωδίας και χορωδίας ευρωπαϊκής μουσικής. ..ἴδωμεν

Πως κρίνεις την σημερινή κοινωνική, πνευματική και πολιτική κατάσταση όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και παγκοσμίως;

Christopher Laskos: Η πνευματική κατάπτωση όλων μας, έχει οδηγήσει στην κοινωνική αποχαύνωση και στην πολιτική σήψη. Το δικό σου μήνυμα για τους αναγνώστες τους Rocktime.gr Christopher Laskos: Το παρόν project και τα υπάρχοντα τραγούδια δεν δημιουργήθηκαν για να προσβάλλουν, ή να υποκαταστήσουν, ή να αντικαταστήσουν τον πατροπαράδοτο τρόπο χρήσης της Βυζαντινής Μουσικής στις λατρευτικές ακολουθίες του νυχθημέρου της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Επ' ουδενί δεν υποστηρίζουμε και δεν επιδιώκουμε την αλλοτρίωση της Ορθόδοξης Παράδοσης όπου, ορθώς δεν χρησιμοποιούνται μουσικά όργανα κατά την τέλεση των Ιερών Ακολουθιών. Στόχος αυτού του μουσικού έργου ήταν, και είναι, η μουσική συνδημιουργία με την διακριτή συνύπαρξη της Βυζαντινής Εκκλησιαστικής Μουσικής και της Metal Μουσικής, στο πλαίσιο του συγκερασμού της Δυνάμεως του Θεού με την Δύναμη του ανθρώπου (συνδημιουργία Δημιουργού και δημιουργήματος) σε ενα μουσικο-καλλιτεχνικό στερέωμα.

Τέλος ποιους άλλους θα ήθελες να ευχαριστήσεις.

Christopher Laskos: Με την ευκαιρία αυτή της συνέντευξης, θα ήθελα να ευχαριστήσω δημοσίως όλους όσοι συνέδραμαν και συνετέλεσαν στην δημιουργία του “Byzantine Metal” album. Ένας εξ' αυτών είναι και ο φίλος (και συντοπίτης τρικαλινός) Kiriakos Bouloubasis (Kiriakos GP) ο οποίος με βοήθησε πολύ κατά την περίοδο της προ-παραγωγής των τραγουδιών, δείχνοντας μεγάλο ενθουσιασμό για την συμμετοχή του και συνεργασία μας στο πρωτότυπο αυτό εγχείρημα. Ο δημιουργικός του αυτός ενθουσιασμός αποτυπώθηκε στο εντυπωσιακό guitar solo που έγραψε και ακούγεται στο τραγούδι "Cherubic Hymn". Τέλος, θα ήθελα να αναφέρω τους φίλους μου που συμψάλλαμε αυτούς τους ύμνους, ευχαριστώντας τους έναν προς έναν (Δημήτριος Μπαλαγεώργος, Αθανάσιος Γλάρος, Κουμεντάκης Λάζαρος, Κουμεντάκης Στέφανος, Λάσκος Μάξιμος).

Συνέντευξη στον Φώτη Μελέτη