"All along the Watchtower"

30/11/2020

Κατηγορία: Rocktime Songs

3300

Έπειτα από ένα σοβαρό ατύχημα με μοτοσυκλέτα, ο Bob Dylan αναγκάστηκε εκ των πραγμάτων να μείνει 18 ολόκληρους μήνες στο σπίτι του στο Woodstock και αφοσιώθηκε στη συγγραφή τραγουδιών. Επιπλέον ήθελε να αφοσιωθεί στην οικογένειά του, καθώς είχε μόλις αποκτήσει 2 παιδιά.

 

Κάπως έτσι προέκυψαν τα περισσότερα τραγούδια του άλμπουμ του, "John Wesley Harding", ανάμεσά τους και το διάσημο πλέον ''All Along The Watchtower''.
Ηχογραφήθηκε στο Columbia Studio , στο Nashville του Tenessee, και θεωρείται αρκετά σκοτεινό σε σύγκριση με προηγούμενα ως τότε τραγούδια του θρυλικού folk rock καλλιτέχνη.
Πάρα πολλοί μελετητές αναφέρουν, αρκετά σωστά, ότι το ύφος , ο τόνος και οι έμπνευση των κρυπτικών στίχων αντανακλούν το περίφημο βιβλίο του Ησαία , από την Παλαιά Διαθήκη.
Άλλοι κριτικοί το θεωρούν , ως μια εκπληκτική αριστουργηματική μεταφορά του χάους που επικρατούσε , εκείνη την εποχή, μέσα προς τέλη δεκαετίας του 1960.
Κυκλοφόρησε στις 22 Νοεμβρίου του 1968, σαν δεύτερο single του δίσκου, όμως δεν είχε καμιά απολύτως επιτυχία.
Εδώ όμως είναι που αρχίζει η πραγματική πορεία του τραγουδιού προς την Ιστορία της Ροκ μουσικής. Σύμφωνα με τον τεχνικό Andy Johns, ο υπεύθυνος δημοσίων σχέσεων του Jimi Hendrix, Michael Goldstein, είχε προμηθευθεί από τον manager του Dylan, Albert Grossman, κασέτες από την ηχογράφηση του τραγουδιού και ήδη από τον Ιανουάριο του 1968 , δούλευε την δική του εκδοχή στα Olympic Studios στο Λονδίνο.
Με τη μπάντα του, τους Jimi Hendrix Experience, καθώς και με την πολύτιμη βοήθεια του Brian Jones (υπήρξε ιδρυτικό μέλος και αρχικός frontman των Rolling Stones), εργάστηκαν σκληρά και σχολαστικά για πολλές εβδομάδες μέχρι να ικανοποιηθεί η τελειομανία του Hendrix.
Kυκλοφόρησε τελικώς ως single στις 21 Σεπτεμβρίου του 1968, ένα μήνα πριν την κυκλοφορία του άλμπουμ του Electric Ladyland. Πήγε κατευθείαν στο νούμερo 5 στα Βρετανικά charts , και στο νούμερο 20 στα US Billboard, την υψηλότερη θέση που κατέλαβε ποτέ τραγούδι του Hendrix.
H αντίδραση του Dylan ήταν πολύ θετική, καθώς παραδέχτηκε την ανωτερότητα της έκδοσης του Jimi Hendrix. ''Με ξεπέρασε στα αλήθεια'', είπε χαρακτηριστικά.


 
Αμέσως πήρε την άδεια χρήσης της συγκεκριμένης εκδοχής ,και δεν σταμάτησε μέχρι και επί των ημερών μας να  το ερμηνεύει στα live του, και μάλιστα περισσότερο από κάθε άλλο του τραγούδι.
Ο καλλιτεχνικός μυστικισμός των στίχων του αναδεικνύουν σαφώς το ποιητικό ταλέντο του Dylan.
To τραγούδι αποτελείται από μόλις τρεις στροφές , είναι όμως μεστό και περιεκτικό νοήματος.Ξεκινάει με μια ''δήλωση'':

There must be some kind of way out of here, 
said the joker to the thief.
 
Μας παρουσιάζει δύο χαρακτήρες οι οποίοι έχουν έναν διάλογο: τον Γελωτοποιό-Joker και τον Κλέφτη-Thief. Ο πρώτος απευθύνεται στον δεύτερο.
Πρόκειται για αρχετυπικούς, διαχρονικούς χαρακτήρες .Ο Γελωτοποιός ώς καλλιτέχνης είναι εκείνος που πάντα βοηθά τους άλλους ανθρώπους να ''αποδράσουν'' από μια σκληρή πραγματικότητα, διασκεδάζοντάς τους. 
Τόσο ο Γελωτοποιός, όσο και Κλέφτης πάντως είναι απόκληροι της ''κανονικής'' κοινωνίας, δεν ανήκουν στην άρχουσα, στην καθεστηκυία τάξη.
Αμέσως μετά γίνεται περισσότερο ενδιαφέρον:
 
There is so much confusion
I can get no relief
Businessmen ,they drink my wine
Plowmen dig my earth
None of them along the line
Know what any of it is worth
 
Εδώ μιλάει για ''σύγχυση''. Τί είναι όμως αυτό που την προκαλεί;;; Businessmen-επιχειρηματίες και plowmen-ζευγολάτες πίνουν το κρασί-αίμα και μεταχειρίζονται τη γή των φτωχών και τίμιων απλών εργατών.νΚαι μάλιστα χωρίς να εκτιμούν την αξία αυτών των αγαθών.νΆραγε μήπως αναφέρεται στην εκμετάλλευση του ανθρώπου από άνθρωπο, του φτωχού από τον πλούσιο, του αδύνατου από τον ισχυρό;
Πολύ πιθανόν μάλιστα εδώ να  περιγράφει μεταφορικά και τους αγώνες των αντιεξουσιαστικών κινημάτων στο Δυτικό κόσμο στα χρόνια της εποχής του '60. Είναι σύγχυση ιεράρχησης ιδανικών και αξιών.
 
No reason to get excited
The thief he kindly spoke
There are many here among us
Who feel that life is but a joke
But you and i, we ve been through that
And this is not our fate.
So let us not talk falsely now
The hour is getting late.
 
O Κλέφτης απαντά και  παρουσιάζεται ως συμπαθής και θυμόσοφος, μιλώντας ευγενικά (kindly). Eπαναφέρει μια κάποια τάξη ''προσγειώνοντας'' τον Γελωτοποιό και του υπενθυμίζει ότι και οι δυο τους γνωρίζουν πολύ καλά, ότι η ζωή κάθε άλλο παρά αστείο είναι. Υπάρχει μια κάποια δραματικότητα στον τελευταίο στίχο, ότι είναι κοντά σε κάτι σοβαρό που θα συμβεί - The hour is getting late.
H τρίτη στροφή αρχικά μας παρουσιάζει ένα σκηνικό, το οποίο φαινομενικά δεν συνδέεται με τις προηγούμενες στροφές. Μεταφερόμαστε ξαφνικά σε μια κινηματογραφικής αισθητικής σκηνή, όπου υπάρχει περισσότερη δράση:
 
All along the Watchtower
Princes kept the view
While all the women came and went-
Barefoot servants too.
Outside in the cold distance
The wild cat did growl
Two riders were approaching
The wind began to howl
 
Εδώ πλέον , δεν έχουμε διάλογο, συνομιλία, όπως στις δυο πρώτες στροφές
αλλά περιγραφή εικόνων που παραπέμπουν άνετα σε ατμοσφαιρική ταινία δράσης , μυστηρίου ίσως και τρόμου.
Υπάρχει ο πύργος, του τίτλου του τραγουδιού, στον οποίο από ότι φαίνεται κατοικούν οι ηγέτες της άρχουσας τάξης (princes) αλλά και απλοί  φτωχοί λαικοί άνθρωποι (barefoot servants), τους οποίους εκμεταλλεύονται οι πρώτοι
και οι γυναίκες, επίσης ως αρχετυπικές φιγούρες. Ο πύργος συμβολίζει την οργανωμένη ,συμβατική κοινωνία.
Έξω από το φρούριο-πύργο έχουμε δυνατές εικόνες της άγριας φύσης (Wild cat did growl/Wind began to howl), που μοιάζει απειλητική.
Εκεί ξεπροβάλλουν και δυο καβαλάρηδες , οι οποίοι είναι σχεδόν σίγουρο ότι δεν είναι άλλοι από τον Γελωτοποιό και τον Κλέφτη. Συνεπώς μπορούμε να συμπεράνουμε ότι εδώ στο τέλος έχουμε τα γεγονότα που προηγήθηκαν από τον διάλογο της αρχής του τραγουδιού. Οι δυο χαρακτήρες είναι εκείνοι που θα διεισδύσουν στο κάστρο-πύργο-οργανωμένη κοινωνία και θα φέρουν την επανάσταση εγκαθιδρύοντας τις πραγματικές, δίκαιες, ρομαντικές αξίες της ζωής.

Ανεξάρτητοι outsiders ενάντια στην εξουσία της οργανωμένης κοινωνίας.Το αν αυτό θα προκύψει ειρηνικά, δεν είναι σίγουρο.
Η δεινότητα του Dylan είναι απίστευτα συναρπαστική.
Το τραγούδι φιγουράρει στο νούμερο 47, ανάμεσα στα 500 καλύτερα Τραγούδια, στη λίστα του Rolling Stone και κέρδισε ένα Grammy Hall of Fame το 2001.
Η παραπάνω ερμηνεία των στίχων του τραγουδιού , είναι η επικρατέστερη από όσες έχουν προκύψει με το πέρασμα των ετών και απηχεί και εκείνη του γράφοντος.
Ο Jimi Hendrix, πριν από λίγες ημέρες θα γινόταν 78 ετών εάν ζούσε (27 Νοεμβρίου 1942- 18 Σεπτεμβρίου 1970).
 
Επιμέλεια: Δημήτρης Πολίτης