EURO '84: Δικαίωση των πετεινών. Δοκάρια, Έλκιερ, Αρκονάδα. Αυτό είναι ποδόσφαιρο
Μετά από κείνο το βράδυ στη Σεβίλλη δύο καλοκαίρια πριν, ήτανε ξεκάθαρο : Η Γαλλία θα έπρεπε να είχε πάει τελικό και να είχε κονταροχτυπηθεί με την Ιταλία. Θα είχε πάρει το Παγκόσμιο Κύπελλο, αν δεν είχε πέσει σ' εκείνον τον φονιά τον Σουμάχερ και τον Ολλανδό κλεφτοκοτά διαιτητή, που δεν τον απέβαλε όταν τσάκισε το σαγώνι και τα πλευρά του Μπατιστόν. Με το Κύπελλο Εθνών Ευρώπης να γίνεται το καλοκαίρι του '84 στη Γαλλία, οι απανταχού της γης θιασώτες του άξιου ποδοσφαίρου προσεύχονταν να προκύψει η ευκαιρία και να πάρουν οι Γάλλοι την εκδίκησή τους.
Τελειώνει η πιο δύσκολη σχολική τάξη της ζωής μου, η Δευτέρα Γυμνασίου. Έχω περάσει μια ολόκληρη χρονιά για πρώτη φορά χωρίς σταθερό διπλανό. Ο κολλητός μου από το Δημοτικό έχει μεταναστεύσει Θεσσαλονίκη, γιατί ο στρατιωτικός πατέρας του μετατέθηκε. Στην τάξη είμαστε δέκα ατάκτως ερριμμένα αγόρια, χωρίς κοινό τόπο με μια αγωνία ξεχωριστή, μονόλυκη, μέσα του ο καθένας, να μας κάνει να σκάμε μέσα στο κορμί μας, στο μυαλό μας, στην ανήλιαγη αίθουσά μας.
Όλοι στο μεταξύ να είναι ΠΑΟ και ΑΕΚ και μόλις ο Θρύλος να έχει χάσει το πρωτάθλημα από τον Παναθηναϊκό του Γιάτσεκ Γκμοχ, που πήρε και το ντάμπλ με αντίπαλο τη Λάρισα στον τελικό. Τα κορίτσια δεν βγαίνουνε απ΄το σπίτι ούτε με σφαίρες μετά τις εφτάμισυ - οχτώ τα διπλά στη μπάλα είναι στο καθημερινό πρόγραμμα και τα μπάνια πρωί - απόγευμα πιο μακριά από ποτέ. Η τηλεόραση δεν μπορεί να σε κρατήσει μέσα με τίποτα, κι αυτό το "
Fame" σ΄επανάληψη, κόβω ό,τι μου προεξέχει ότι δεν έχει φτιαχτεί για να το βλέπουν αγόρια. Το καλοκαίρι που έρχεται μοιάζει λύτρωση.
Έχει Ευρωπαϊκό Κύπελλο Ποδοσφαίρου, που όπως βλέπω στις εφημερίδες έχει την προσφιλή ονομασία «Γιούρο» και μετά, μέσα στον Αύγουστο, Ολυμπακούς Αγώνες στο Λος Άντζελες.


Η Εθνική Ελλάδας δεν θα είναι στη Γαλλία.
Τα δύο προηγούμενα χρόνια έχουμε περάσει έναν προκριματικό γύρο γεμάτο τρομερές συγκινήσεις. Στα έγχρωμα χρόνια της δεκαετίας του '80 κάθε ματς της Εθνικής είναι ένα γεγονός, που συζητιέται για βδομάδες στο σχολείο.  Έχουμε κληρωθεί σε έναν πολύ δύσκολο όμιλο με Αγγλία, Δανία, Ουγγαρία και Λουξεμβούργο. Καθώς διαβάζω τα αφιερώματα του «Έθνους» στις 8 ομάδες που συμμετέχουν, θυμάμαι το ξεκίνημα της Εθνικής μας, τον προπερασμένο Οκτώβριο, πρώτες μέρες του Γυμνασίου. Με δύο γκολ του Αναστό'' πριν μπει το μισάωρο, το ένα με πέναλτυ, κερδίζουμε μέσα στο Λουξεμβούργο. Μετά, όλη η Ελλάδα περιμένει, ανήμερα της 17ης Νοεμβρίου την Αγγλία, στο Καυταντζόγλειο. Κατεβαίνουμε με ό,τι καλύτερο έχουμε : Σαργκάνη, Γούναρη, Καψή, Φοιρό, Ιωσηφίδη, Λιβαθηνό, Μίχο, Μητρόπουλο, Αρδίζογλου, Αναστόπουλο και Μαύρο. Όμως στο πρώτο κιόλας λεπτό ο Γούντκοκ κάνει το 0-1 με προβολή και η συνέχεια είναι καταστροφική. 0-3. Ο Παναγούλιας φεύγει από προπονητής και στη θέση του έρχεται ο Χρήστος Αρχοντίδης, με το πασοκικά πομπώδες ανάμικτο με μια ιδέα ορεσίβειο ύφος στις δημόσιες τοποθετήσεις του. Όταν το Μάρτιο του '83 παίζουμε τον τρίτο μας αγώνα μέσα στο Γουέμπλεϋ, έχει καθιερώσει Δαμανάκη, Καρούλια, Αλαβάντα, Ξανθόπουλο, Κωφίδη και Λάκη Παπαϊωάννου. Μέσα στον «Ναό του Ποδοσφαίρου» δίνουμε τον υπερ πάντων αγώνα με δραματικό κατενάτσιο και οι Άγγλοι, παραδοσιακά υπερόπτες δεν βρίσκουν διάδρομο μέχρι το τέλος. Το 0-0 πανηγυρίζεται από τον Αρχοντίδη σε κατάσταση ένθεης μανίας και όλοι πιστεύουμε ότι είμαστε ακόμη μέσα στο παιχνίδι της πρόκρισης. Η ίδια συνταγή πάει να πιάσει με τη Δανία στην Κοπεγχάγη, όμως ένα γκολ του Σόρεν Μπουσκ με κεφαλιά μας κάνει και πάλι να κατεβάσουμε τα κεφάλια.
Η τεράστια νίκη μας μέσα στην Βουδαπέστη με 3-2 επί της Ουγγαρίας σκορπίζει και πάλι παράλογες, μαθηματικές ελπίδες, αρκεί να νικήσουμε τα υπόλοιπα ματς για να έρθουμε δεύτεροι, μετά από συνδυασμό αποτελεσμάτων.
Έρχεται έτσι η 16η Νοεμβρίου, που παίζουμε με τη Δανία στο Ολυμπιακό Στάδιο. Είναι αδύνατο να επιτεθούμε. Οι Δανοί είναι παντού.
Σκοράρουν με τον Έλκιερ που παίρνει παραμάζωμα τον Βαμβακούλα από δεξιά σε μια από τις θανατερές κατεβασιές του και στις αρχές του δευτέρου ημιχρόνου βάζουν και δεύτερο με τον Σίμονσεν. Δεν μπορούμε παραπάνω. Οι Δανοί, έχοντας νικήσει και μέσα στο Γουέμπλεϋ προκρίνονται στο Ευρωπαϊκό της Γαλλίας.   

Αρχές Μαίου το «ΜΠΛΕΚ» βάζει τις οκτώ ομάδες σε ολοσέλιδες αφίσες με τη σύνθεση.
Στον πρώτο, επικεφαλής η διοργανώτρια Γαλλία. Όλη η ομάδα του '82 είναι και πάλι εδώ, με μια φανέλλα που έχει για πρώτη φορά τρεις λεπτές ρίγες οριζόντιες, να περνάνε κάτω απ' το σήμα της adidas και τον θυρεό με τον πετεινό. Ζιρές, Τιγκανά, Μπατιστόν, Μπελόν, Αμορός, Ροστώ, Μπατιστόν, Μποσίς και βέβαια ο ηγέτης Μισέλ Πλατινί, που έχει κάνει όργια με τη φανέλα της Γιουβέντους τα δύο τελευταία χρόνια.



Μαζί της η Δανία, που κατεβάζει Λέρμπυ, Έλκιερ, τον 19χρονο Μίκαελ Λάουντρουπ, τον Μόρτεν Όλσεν με το «4» στο κέντρο της άμυνας, το φονέα μας Σόρεν Μπούσκ και τους Γιέσπερ Όλσεν και Γιαν Μέλμπυ του Άγιαξ, που μερικούς μήνες πριν έχει πετάξει έξω απ' το Πρωταθλητριών ο Ολυμπιακός, σ΄εκείνη την αλησμόνητη βραδιά στο Ολυμπιακό Στάδιο με τα δύο γκολ του Αναστόπουλου στην παράταση.

Εκεί και η πάντα αδικημένη Γιουγκοσλαβία με Ζλάτικο Βούγιοβιτς, Σέστιτς, Ζάετς (που λίγο μετά ήρθε στον ΠΑΟ), Σάφετ Σούσιτς (τον μόνο που έπαιζε εκτός Γιουγκοσλαβίας, στην Παρί Σεν Ζερμαίν] και δύο νεαρούς, τον 19χρονο μπαλαδόρο Ντάγκαν Στοίκοβιτς και τον 20χρονο Σρέσκο Κάτανετς.

Η αδυναμία του, το Βέλγιο, παρόν με πολλά πρόσωπα που νιώθω να ξέρω μια ζωή : Πφαφ, Σίφο, Λούντο Κεκ, ο μουστάκιας, με ξανθιά αφάνα, μουστάκι και περιβραχιόνιο στα χρώματα της σημαίας του Βελγίου, τους πολύ κουλ παίχτες της Άντερλεχτ (με νωπές στο μυαλό μου τις μάχες τους από τους τελικούς του Κυπέλλου ΟΥΕΦΑ με Μπενφίκα και Τότεναμ) Αλεξάντερ Τσερνιαντίνσκι, Φράνκι Βερκότερεν και Έρβιν Βάντεμπεργκ. Και φυσικά ο αρχηγός, Γιαν Κέλεμανς, πάντα κρεμανταλάς και επικίνδυνος, με την κάλτσα κατεβασμένη και το «11» στην πλάτη.
Ο δεύτερος όμιλος έχει επικεφαλής τον εχθρό : Γερμανία. Στον πάγκο ο Γιουπ Ντέρβαλ, με ύφος γυμνασιάρχη παρατάσσει τους Πρωταθλητές Ευρώπης και δευτεραθλητές Κόσμου έτοιμους να εξολοθρεύσουν κλινικά κάθε αντίπαλο. Τον Σουμάχερ τον περιμένει όλη η Γαλλία να τον γιουχάρει, καθώς η κατάρα της Σεβίλλης ζητάει μετά μανίας γδικιωμό. Μπροστά του οι Μπρίγκελ, Καλτς, Ούλι Στίλικε με το μουστακάκι, της Ρεάλ, οι δίδυμοι Μπερντ και Καρλ-Χάϊντζ Φέρστερ, ο Μπρέμε, ο Ματέους της Μπάγερν. Μπροστά ο μουστάκιας Άλοφς, άλλος ένας μουστακοχαιτάς, ο νεαρός επιθετικός ο Ρούντι Φέλερ, η σταθερή αξία και φατσικά συμπαθής Πιερ Λιττμπάρσκι με τα πόδια παρένθεση και ο αρχηγός, ο 29χρονος πια Καρλ-Χάϊντζ Ρουμενίγκε, να περιμένει μια μεταγραφή για την Inter από την επερχόμενη σαιζόν για ένα ποσό ρεκόρ. Αυτή την ομάδα έπρεπε και μπορούσε να βρει η Γαλλία μπροστά της για να πάρει την εκδίκηση που περιμένει όλος ο πλανήτης.



Το δεύτερο όμιλο συμπληρώνουν ομάδες που παρακολουθώ χωρίς συναισθηματικές εμπλοκές. Η Ισπανία με τέρμα τον Αρκονάδα της Ρεάλ Σοσιεδάδ, τη μισή Ρεάλ Μαδρίτης (Καμάτσο, Γκορντίγιο, τον 31χρονο αρχηγό Σαντιγιάνα, Γκαγιέγκο, Μπουτραγκένιο), τον σαγώνια Βίκτορ Μουνιόθ της Μπαρσελόνα (σ.σ. μετέπειτα προπονητή του ΠΑΟ), το θανατηφόρο σκεπάρνι Γκοϊκοετσέα που είχε κόψει στα δύο το πόδι του αγαπημένου μου Μαραντόνα και έναν χτισμένο σέντερ μπακ ονόματι Αντόνιο Μαθέδα της Χιχόν.
Οι Ισπανοί έχει βουήξει ο τόπος, έχουν προκριθεί με σκάνδαλο τελευταία αγωνιστική των προκριματικών. Έπρεπε να νικήσουν στο τελευταίο ματς την Μάλτα με 11 γκολ διαφορά για να προκριθούν και να αποκλείσουν την Ολλανδία στη διαφορά τερμάτων. Κέρδιζαν 3-1στο ημίχρονο και  οι Ολλανδοί ετοιμάζονταν να κλείσουν ξενοδοχεία στη Γαλλία. Και ξαφνικά, κάποιο μαγικό ραβδί έκανε τα πάντα να μπαίνουν μέσα. 9 γκολ σε ένα ημίχρονο, 12-1 και η Ισπανία, κατακραγμένη απ΄ όλο τον ποδοσφαιρικό κόσμο, βρίσκει το δρόμο για τα τελικά της Γαλλίας. 
Η Πορτογαλία μου φέρνει μνήμες θρυλικές, καθώς  Κάρλος Μανουέλ, Βελόσο, Ντιαμαντίνο, Φερνάντο Σαλάνα και η «γριά μουριά» ο Νενέ, στα 34, είναι όλοι της Μπενφίκα, που μας είχε ποτίσει φαρμάκι εκείνο το βράδυ του Νοεμβρίου με το 3-0 στο Ντα Λουθ. Μαζί τους μια δυναμική φουρνιά απ΄την Πόρτο, που είχε παλέψει ούτε ένα μήνα πριν στα ίσα την Γιουβέντους στον τελικό του Κυπελλούχων: Σόουζα, Χαϊμέ Πατσέκο, Ζοάο Πίντο και ο Φερνάντο Γκόμεζ, που είχε κρατήσει το χρυσό παπούτσι το '83, όταν ο Αναστόπουλος έχανε δύο πεναλτυ και τα κέρατά του από ευκαιρίες την τελευταία αγωνιστική με τη Δόξα στο Καραϊσκάκη.


Τέλος, η Ρουμανία με τον Λάζλο Μπόλονι στο κέντρο (μετέπειτα στον πάγκο του ΠΑΟΚ), τους Στεφανέσκου, Ουνγκουρεάνου, Ροντιόν Καματάρου (της Κραϊόβα) πολύ νέους ακόμη για μεταγραφή στο εξωτερικό (επιτρεπόταν μετά τα 29 στις χώρες του ανατολικού μπλοκ) και κάποιον 19χρονο ονόματι Γκεόργκι Χάτζι να συμπληρώνει το ρόστερ ως βενιαμίν.

Βράδυ πρεμιέρας στο σαλόνι των ξαδέρφων μου με τον εξ Ιταλίας γιατρό θείο -ο οποίος υποστηρίζει ότι ο μέγιστος μπαλαδόρος της εποχής του ήταν ο Τζάνι Ριβέρα της Μίλαν- να παρακολουθεί αφ' υψηλού. Η παγκόσμια πρωταθλήτρια Ιταλία έχει αποκλειστεί μετά από τραγικές εμφανίσεις στα προκριματικά, με τις φήμες για παρενέργειες από τα αναβολικά στην ομάδας του '82 να κερδίζουν ολοένα και πιο συχνά έδαφος μεταξύ των συνομωσιολόγων. Η οικοδέσποινα Γαλλία κόντρα στη Δανία. Με το πλήθος να πάλλεται στις κερκίδες, οι Δανοί, με τις άσπρες hummel φανέλες (μόνοι αυτοί τις φοράνε σε όλη την Ευρώπη) δείχνουν από την αρχή ότι δεν αστειεύονται. Οι Γάλλοι στριμώχνονται και ο Μπεργκρήν, ενώ είναι μέσος, έχει εντολή να ακολουθεί τον Πλατινί παντού. Λίγο πριν το ημίχρονο, ανατριχιαστική ζημιά για τους Δανούς. Ο Άλαν Σίμονσεν τρακάρει με τον Λε Ρου και σφαδάζει στο έδαφος. Το ρηπλαίϋ δείχνει ότι το καλάμι του λυγίζει. Αναγκαστική αλλαγή. Στο δεύτερο ημίχρονο, αγωνία. Ο Πρέμπεν Έλκιερ σουτάρει συρτά και χαμηλά και ο Ζοέλ Μπατς το σώζει. Ο Πλατινί ξεφεύγει και κάνει μια σκαστή κεφαλιά, αποκρούει ο τερματοφύλακας των Δανών ενστικτωδώς πάνω απ΄τα δοκάρια. Στενάχωρο, εντατικό 0-0 και με τους δύο να δείχνουν επικίνδυνοι. Ώσπου λίγο πριν το τέλος, ο Τιγκανά γονατίζει και μπλοκάρει με τα πόδια έναν Δανό κάπου στο κέντρο. Με χρονισμό που ακινητοποιεί τις επιστροφές της μισής δανέζικης ομάδας, σηκώνεται, αποφεύγει έναν και βλέποντας βαθιά προς την περιοχή, σημαδεύει συρτά προς τον Λακόμπ, που σπριντάρει στο ύψος της περιοχής. Οι Δανοί κόβουν με υπερένταση, ίσα που έχουν προλάβει να γυρίσουν, αλλά η μπάλα δεν πάει μακριά. Επωφελούμενος ο Πλατινί σα φλιπεράκι κλωτσάει την απόκρουση προς το τέρμα. Έκρηξη ενθουσιασμού στις παρισινές κερκίδες. Ο Πλατινί πανηγυρίζει. Το ρηπλαίϋ δείχνει ότι η μπάλα έκανε ένα σατανικό γκελ στο κεφάλι του Μπούσκ, που ξεγέλασε τον τερματοφύλακά του. Αυτό για το γκολ που μας έβαλες στην Κοπεγχάγη, Σόρεν.

Την επόμενη, δύο συμπάθειές μου συγκρούονται: Βέλγιο - Γιουγκοσλαβία. Τα χρώματα στο χορτάρι του γηπέδου της Λανς, χάρμα. Οι λευκές στολές των Βέλγων έχουν στο στήθος μια αλυσίδα ρόμβων σε αχνό κόκκινο-κίτρινο-μαύρο, με το εθνόσημό τους στη μέση. Οι τρικολόρ, μπλε - άσπροι - κόκκινες κάλτσες,
Γιουγκοσλαύοι, ιδανικό οπτικό συμπλήρωμα. Εικόνα αρμονική σαν σε τσόχα του subbutteo, όμως απέναντι στους οργανωμένους Βέλγους, οι Γιούγκοι φαίνονται φλύαροι και αργοί. Ο Έρβιν Βάντεμπεργκ, ο άνθρωπος που πέταξε στο καναβάτσο την Αργεντινή στην πρεμιέρα του Μουντιάλ της Ισπανίας, δεν ξεχνιέται. Φεύγει μόνος του στην αντεπίθεση, είναι δύο μπροστά του, ζυγίζει το πόδι σουτ, η μπάλα χτυπάει στο πόδι του Κάτανετς, 1-0. Στην τελευταία φάση πριν το ημίχρονο, ο 18άρης Έντσο Σίφο, εκτελεί ένα μακρύ κόρνερ, κατευθείαν στο κεφάλι του Ζωρζ Γκρυν, του δεξιού μπακ που έχει προωθηθεί, κι εκείνος, στην παρθενική του διεθνή συμμετοχή προλαβαίνει τον τερματοφύλακα ψηλοκρεμαστά. 2-0 και ο σκόρερ κάνει σαν τρελός.



Η Δυτική Γερμανία ξεκινάει με αντίπαλο την Πορτογαλία. Οι Γερμανοί, λέει ο Νίκος Κατσαρός, είναι «μουδιασμένοι». Ο Ρουμενίγκε βαρύς, το μόνο που καταφέρνει ο Άλλοφς να σουτάρει ένα απευθείας φάουλ ξυστά άουτ. Οι Πορτογάλοι νευρικοί, αλλά δημιουργούν προβλήματα. Ο Σουμάχερ σταματάει με το γνωστό επιβλητικό του στυλ τη βολίδα του Ζοάο Πίντο, που έχει βγει σχεδόν μόνος του. Τη μεγάλη ευκαιρία χάνει πάντως ελάχιστα πριν το τέλος ο Φέλερ, με κάτι σαν βολ - πλανέ. Τελικό 0-0. Λίγο αργότερα, άλλη μια χρωματική πανδαισία, με τους τρίχρωμους Ισπανούς και τους ολοκίτρινους Ρουμάνους. Ο Καρράσκο της Μπαρσελόνα κερδίζει πέναλτυ και εκτελεί ο ίδιος. 1-0.
Ο Κόρας με το «7» πηγαίνει βόλτα τους Ισπανούς αμυντικούς, προσποιείται, στρώνει δεξιά κι έρχεται στο βηματισμό ο Λάζλο Μπόλονι και το καρφωνει στη γωνια του Αρκονάδα. Λίγα τα ρίσκα στο υπόλοιπο του αγώνα. Ξέρουν εξάλλου ότι κι η Γερμανία ήρθε ισοπαλία.


Δεύτερη αγωνιστική.
Στο ματς των δύο νικητών, η Γαλλία, υπό εκτυφλωτικό ήλιο, σ΄ένα γήπεδο μισό ξεσκέπαστο, με τους θεατές να φοράνε καπελάκια με γείσο τρικολόρ, απέναντι στο Βέλγιο. Άλλη μια έξοχη πολυχρωμία της adidas, καθώς οι Γάλλοι παίζουν με άσπρη φανέλλα και κάλτσες - γαλάζιο σορτσάκι και οι Βέλγοι με την κλασσική ολοκόκκινη, με τους ρόμβους μέσα σε άσπρο πλαίσιο στο στήθος.



Μόλις στο 4΄ ο Μπατιστόν αποδεικνύει ότι δύο χρόνια μετά τη φονική σύγκρουση με τον Σουμάχερ χαίρει άκρας υγείας, καθώς με απευθείας φάουλ τραντάζει το δοκάρι του Πφαφ, η μπάλα πάει στον Πλατινί - που όλοι περίμεναν να χτυπήσει το φάουλ (ενώ έστρωσε την πάσα), κι εκείνος απ΄το ύψος της περιοχής σημαδεύει την κάτω γωνία. Οι Βέλγοι απαντούν με δοκάρι, αλλά οι γηπεδούχοι είναι αποφασισμένοι. Το κέντρο της Γαλλίας είναι απόλαυση. Μνήμες του '82 επιστρέφουν, καθώς λίγο αργότερα, ο Τιγκανά και ο Ζιρές ανεβάζουν την ομάδα, κάνοντας το ένα-δύο με άνεση που κοκκαλώνει το μισό Βέλγιο, που κάνει το λάθος να παίζει κάτι σα ζώνη. Ο Ζιρές έτσι βρίσκει το χώρο, μπαίνει και σκάβει πάνω απ΄τον Πφαφ. 2-0. Πλέον, η ομάδα του κοστουμαρισμένου Μισέλ Ινταλγκό επιτίθεται με όποιον τρόπο θέλει. Σέντρες από τη μία στην άλλη πλευρά κυριολεκτικά ξεχειλώνουν το ήδη ζαλισμένο κέντρο άμυνας των ΝτεΒολφ και ΝτεΓκρέεφ, μόνος του ο Φερναντέζ, με κεφαλιά μπροστά απ΄τον Πφαφ, 3-0. Βλέπουμε την καλύτερη ομάδα του Κυπέλλου Εθνών. Μ΄ένα πέναλτυ και μια μακρινή κεφαλιά, ο Πλατινί -που βρίσκεται πραγματικά παντού - πετυχαίνει χατ-τρικ. Έχει γίνει ο κυρίαρχος όλου του τουρνουά, απ΄το δεύτερο κιόλας παιχνίδι.
Μετά την πεντάρα της Γαλλίας, τα μάτια είναι όλα στο Δανία - Γιουγκοσλαβία. Η άσπρη στολή των Γιούγκων δε φέρνει γούρι. Σέντρα με το εξωτερικό του Φρανκ Άρνεσεν από δεξιά, έχει δει τον Ίβκοβιτς να κάνει το βήμα προς τα έξω, κι αυτός τη χάνει μέσα απ΄τα χέρια του. Σέντρα ψηλή του Έλκιερ, πάλι ο Ίβκοβιτς μπερδεύεται με τον Ζάετς και ο Λάουντρουπ τον κρεμάει, ίσα - ίσα για να προλάβει ο Μπεργκρήν να τη σπρώξει πιεζόμενος στα δίχτυα. Οι Γιουγκοσλαύοι ανήμποροι και δύο σκάλες πιο αργοί. Στο δεύτερο ημίχρονο, ο Έλκιερ, προσποιείται στον Γκούντελι μέσα στην περιοχή και αυτός προσπαθεί να τον συγκρατήσει απ΄τη φανέλλα. Πέναλτυ. 3-0, το δεύτερο του Άρνεσεν. Ο Τσβέτκοβιτς και ο Σούσιτς βρίσκουν διαδρόμους, αλλά τα τελειώματά τους είναι παραιτημένα. Με το αίμα να βράζει, οι Δανοί επιτίθενται ακάθεκτοι. Αντεπίθεση με Λάουντρουπ, Μπέργκρην και Έλκιερ, τριγωνικές πάσες που κουταίνουν τους ξέπνοους αμυντικούς, ο Έλκιερ το καρφώνει από κοντά. Ο ξανθός Λαουρίντσεν μπαίνει στη θέση του Άρνεσεν και λίγο πριν το τέλος με βραζιλιάνικο φαλτσαριστό έξω απ΄την περιοχή κάνει το 5-0. Αδύνατο να μη θαυμάσω. Απ΄αυτούς αποκλειστήκαμε, σκέφτομαι. Απ΄αυτούς αποκλείστηκαν και οι Άγγλοι. Και τώρα, ακόμη και χωρίς Σίμονσεν, παίζουν φοβερά.

Δυτική Γερμανία - Ρουμανία στη δεύτερη αγωνιστική του δεύτερου ομίλου. Για τους Γερμανούς είναι το ματς που πρέπει να κερδίσουν. Οι Ρουμάνοι, αυτή τη φορά με ολοκόκκινη εμφάνιση, στέκονται γερά.
Ένας περίεργος με φανέλα πιο βαριά απ΄τα κυβικά του, ο Μέγιερ με το «10», σεντράρει από αριστερά και ο Φέλερ σηκώνεται την κατάλληλη στιγμή πιο ψηλά απ' τον προσωπικό του αντίπαλο Στεφανέσκου. 1-0 με κεφαλιά. Οι Γερμανοί παίρνουν τη μπάλα και σαν ομάδα Λυκείου που παίζει με Γυμνάσιο, δεν την αφήνουν. Ο Λουνγκ, ο Ρουμάνος τερματοφύλακας αποκρούει σουτ του Μπρέμε και του Ματέους, ο οποίος είναι ένα ατσάλινο Γερμανικό μηχανάκι που τρέχει ακατάπαυστα. Με τη σέντρα του δευτέρου ημιχρόνου, οι Ρουμάνοι πάνε κάθετα. Απρόβλεπτη τακουνιά του Μπόλονι, μπερδεύεται το δίδυμο των αδελφών Φέρστερ στο κέντρο της άμυνας, που ανοίγει, αφήνοντας τον Κόρας με πιάτο το τέρμα μπροστά του. Αυτό ο Σουμάχερ είναι ανθρωπίνως αδύνατο να το σταματήσει. 1-1 ! Ο Μέγερ αφήνει τη θέση του στον Λιττμπάρσκι και οι Γερμανοί σφίγγουν τον κλοιό. Σέντρα του Άλλοφς στην περιοχή, πασάκι με λέϊζερ του Ρουμενίγκε κάτω απ΄τα πόδια των Ρουμάνων αμυντικών, εκεί είναι πάλι ο Φέλερ που παρ΄ότι κλεισμένος, κάνει μισό κοντρόλ και βλέπει την απέναντι γωνία. 2-1. Οι Ρουμάνοι δεν έχουν πει την τελευταία τους λέξη.
Ο Μπόλονι εξαπολύει οβίδα, αλλά ο Σουμάχερ εκτινάσσεται και αρνείται το 2-2. Σηκώνεται και παρακολουθεί απλανώς, μασώντας τσίχλα, αδιαφορώντας για τα γιούχα από την κερκίδα. Οι Γερμανοί ξανάρθαν.
Το «ντέρμπυ της Ιβηρικής» σε περιγραφή Μανώλη Μαυρομάτη, το βλέπω παρέα με το θείο το Νίκο, εφοδιασμένος με κουπάκια Μαρενγκάτα. Για να δούμε, ποιός θα νικήσει; Οι Ισπανοί με τα άσπρα, οι Ποτογάλοι με τα κλασσικά τους, μονίμως αταίριαστα στο μάτι μου, χρώματα της σημαίας τους, μπλούζα στο χρώμα της σάλτσας ναπολιταίν και σορτσάκι στο χρώμα της μολόχας. Ο μουστακαλής Πάολο Μπέντο της Μπενφίκα στο τέρμα είναι επί ποδός. Γκαγιέγκο και Σαντιγιάννα βρίσκονται σε θέση βολής, αλλά τους σταματά. Δεύτερο ημίχρονο, κι ενώ πίσω οι Ισπανοί δεν έχουν ανησυχήσει, η μπαλαδόφατσα της Πόρτο με το «8», ο Σόουσα (έτσι τον λέει ο Μαυρομμάτης), παίρνει τη μπάλα στο ύψος της περιοχής και βλέποντας ότι έχει χώρο, δεν μπαίνει, ούτε σουτάρει. Σκάβει με μια υποβλητική λόμπα πάνω και μακριά απ΄τα ακροδάχτυλα του Αρκονάδα. Λίγο μετά, ο χαιτάς Σαλάνα της Μπενφίκα, με το «4» στην πλάτη και την επικολυρική μουστάκα κάπελα περιχώρων του Οπόρτο, στρώνει με το στήθοις και εξαπολύει πύραυλο, αλλά ο Αρκονάδα σώζεται απ΄το δοκάρι. Οι Ισπανοί πιέζουν. Ο γερόλυκος Σαντιγιάννα εκμεταλλεύεται μια κακή απόκρουση μέσα στην περιοχή και με το ένστικτο του σκόρερ να μη τον έχει εγκαταλείψει, ισοφαρίζει. Όλα ανοιχτά για το ποιός θα ακολουθήσει τη Γερμανία.

Στις μέρες της ανάπαυλας, ανηφορίζω στο συνοικιακό χωμάτινο γηπεδάκι, όπου γίνεται ένα σχολικό τουρνουά. Παίζοντας μπάλα τέσσερα χρόνια τώρα, σε αυλές, προαύλια εκκλησιών και δρόμους άδειους από αυτοκίνητα, νιώθω αρκετά «ψημένος» να κρίνω τις επιλογές του Γυμναστή μας, που μοιάζει με τον Σαλάνα τον Προτογάλο, αλλά στο πιο καστανό και μουντρούχο.
Η Γ΄ Γυμνασίου μας παίζει μ΄ένα Λύκειο. Χάνουμε 3-1. Είναι καλύτεροι.
Μετά το φιάσκο του Μουντιάλ του '82 και τη ντροπή του Γερμανία - Αυστρία 1-0 προκειμένου να αποκλειστούν με τη διαφορά τερμάτων που χρειαζόταν οι Αλγερινοί, οι κανόνες για την πρόκριση έχουν αλλάξει. Τα τρίτα και τελευταία ματς των ομίλων γίνονται την ίδια ώρα. Έστω κι αν αυτό σημαίνει ότι για να δεις το δεύτερο ματς που το δείχνει σε μαγνητοσκόπηση η ΕΡΤ αμέσως μετά το πρώτο, θα πρέπει να μη δεις το δελτίο ειδήσεων, όπου Χούντας και Χατζάρας έχουν την ηλίθια συνήθεια καθώς αποφωνούν, να λένε χαμογελαστά το αποτέλεσμα του «αγώνα που θα δείτε αμέσως μετά σε μαγνητοσκόπηση».

Στον όμιλο της Γαλλίας, Βέλγιο και Δανία θα αναμετρηθούν για τη δεύτερη θέση. Οι Βέλγοι έχουν 2 βαθμούς και 2-5 τέρματα και οι Δανοί ισόβαθμοί τους, με μία νίκη μία ήττα, αλλά με 5-1 τέρματα. Η ισοπαλία υπέρ των Δανών. Κι όμως, η ΕΡΤ, προτιμά να δείξει ζωντανά το Γαλλία - Γιουγκοσλαυία. Όλοι περιμένουν την επόμενη παράσταση του Πλατινί. Ο Γιουγκοσλαύος προπονητής Τόζα Βεσελίνοβιτς, κάτι χρόνια πριν του Ολυμπιακού, θέλοντας να αποδείξει ότι δεν έχει την ανήμπορη ομάδα των δύο πρώτων αγώνων, έχει ξυπνήσει τους παίχτες του και έχει βάλει στην 11άδα τον μόνο μέχρι στιγμής διασωθέντα, τον μικρό Στοϊκοβιτς, από την αρχή. Ο Μίλος Σέστιτς, που καμιά δεκαριά μήνες αργότερα θα φορέσει τα δικά μας ερυθρόλευκα, προσφέρει ένα  μικρό δείγμα του τί θα μπορούσε να κάνει αυτή η ομάδα. Αστραπιαίο ένα - δύο με τον Βούγιοβιτς και φαλτσαριστό σουτ στο γάμμα του Μπατς, με τους αμυντικούς να κοιτάνε.
Το ημίχρονο λήγει 0-1 και η Γιουγκοσλαυία μοιάζει έχει κάνει το καθήκον της. Όμως η Γαλλία δεν πρίκειται να επαναπαυτεί μπροστά στον κόσμο της. Γνωρίζει ότι θα συναντήσει στον ημιτελικό τον δεύτερο του άλλου ομίλου -όλοι πιστεύουν ότι δεν θα είναι η Γερμανία, την οποία οι Γάλλοι υπολογίζουν για αντίπαλο στον τελικό. Για μια ολόκληρη χώρα αλλά και για την ομάδα την ίδια, κάθε παιχνίδι είναι μια πρόβα γι' αυτό το ματς.
Ο βαρύς Ροστώ αφήνει την θέση του στον Τισώ και οι Γάλλοι συνεχίζουν να επιτίθενται. Διαγώνια πάσα από τον Φερερρί, ο Πλατινί ξεπετάγεται από θέση μέσα αριστερά και με τη μία πλασσάρει κάτω απ' το σώμα του τερματοφύλακα. Τρία λεπτά μετά, Ζιρές και Τιγκανά στέλνουν τη μπάλα στη δεξιά άκρη στον Μπατιστόν και κείνος με σέντρα ακριβείας χαμηλά στο κέντρο της περιοχής. Ο Πλατινί, με τον σέντερ μπακ Μίλιους να έχει αποδεχθεί τη μοίρα του, δύο μέτρα μακριά, οριζοντιώνεται και με διαγώνια κεφαλιά ψαράκι τη στέλνει δοκάρι και μέσα. Οι τρόποι που σκοράρει είναι ό,τι πιο κοντινό στους ήρωες των κόμικς. Ό,τι θέλει, το πετυχαίνει. Λίγο μετά, το φάουλ έξω απ' την περιοχή των Γιουγκοσλαύων μοιάζει να έχει προδιαγεγραμμένη εξέλιξη. Πάνω απ' το τείχος με φάλτσο. 3-1 και πανηγυρίζει με τη βαριεστημένη μετριοπάθεια της ιδιοφυίας. Ένα πέναλτυ του Στόϊκοβιτς λίγο πριν το τέλος βάζει την υποσημείωση της τιμής στην παρουσία της Γιουγκοσλαυίας.
Με το που τελειώνει το ματς, πάω στο δωμάτιό μου για κανά δεκάλεπτο και ξορκίζω τον πατέρα μου να μη μου κάνει πλάκα και μου πει το σκορ για το επόμενο ματς.
Ωραίο ματς προαλείφεται, με τους Βέλγους να θέλουν οπωσδήποτε νίκη και τους Δανούς να τους είναι αρκετή κι η ισοπαλία. Ο αρχηγός Κέλεμανς παίρνει την πάσα από κεφαλιά, στρίβει μέσα στην περιοχή και σουτάρει στη ρίζα του δοκαριού και μέσα. 1-0. Λίγο πριν το ημίχρονο, ο Φράνκι Βερκότερεν υποδέχεται ένα μακρινό πλάγιο αρκετά έξω απ΄την περιοχή. Την αφήνει και σκάει μπροστά του, τη στρώνει με το κεφάλει, ίσα για να ξεπεράσει έναν Δανό, κι ενώ ακόμη η μπάλα ακόμη σκάει, πιάνει ένα κουντεπιέ, που φεύγει σαν τηλεκατευθυνόμενο βλήμα. Η κάμερα κάνει σχεδόν τράβελινγκ για να προλάβει την μπάλα που αγνοεί τον Δανό τερματοφύλακα και καρφώνεται βαθιά στα δίχτυα. Τρομερή γκολάρα. Οι Βέλγοι είναι από πάνω. Οι Δανοί ξεκινούν μια επίμονη αντεπίθεση, που αναγκάζει τους άσπρους να κάνουν πίσω. Ο Έλκιερ, σπριντάρει και μπαίνει στην περιοχή. Κι ενώ δεν έχει πια δύναμη για σπριντ, με προσποιήσεις παίρνει καροτσάκι δύο αμυντικούς. Μία, από δω, μία από κει, τρώει την κλωτσιά, χάνει την ισορροπία, γονατίζει. Πέναλτυ.

Ο Άρνεσεν μειώνει σε 2-1 πριν το ημίχρονο. Ευτυχία που πέφτουν μόλις μερικές διαφημίσεις και δε χρειάζεται να περιμένω ένα τέταρτο για να δω το δεύτερο ημίχρονο αυτού του φοβερού αγώνα.
Οι νύχτες με ποδόσφαιρο στην κουζίνα μας, ακόμη και μαγνητοσκοποημένο, έχουν κάτι από ιδιωτική προβολή σινεμά. Πατατάκια και κόκα - κόλα με παγάκια. Τί ωραίο να μην έχεις σχολείο. Η Δανοί μπαίνουν με φόρα. Έλκιερ και Λέρμπυ σημαδεύουν τον Λάουντρουπ και πλαγιοκοπούν. Μπαίνει αλλαγή ένας ακόμη ψηλός, ο Μπρύλε - Λάρσεν. Οι σέντρες συνεχίζονται, ενώ το κέντρο άμυνας των Βέλγων αγκομαχάει. Ο ψηλός παίρνει μια κεφαλιά από κοντά, 2-2 ! Ο Πφαφ, χειρονομεί προς Ντε Γκρεεφ και Ντε Βολφ. Τώρα, πρέπει να ξαναβγούν μπροστά. Ο Τάϊς βγάζει τον αρχηγό Βερκότερεν και βάζει έναν περίεργο ξανθομπάμπουρα κοντό, που προωθείται κι αυτός αμέσως. Οι Βέλγοι τα δίνουν όλα για ένα γκολ, όμως τα τρεξίματα των Δανών τους έχουν σκάσει. Το παιχνίδι είναι λουκούμι για τον Έλκιερ. Λίγο πριν το τέλος μαζεύει τη μπάλα με το εσωτερικό και φεύγει τραίνο στην αντεπίθεση. Ο ξανθομπάμπουρας και ο Ντε Βολφ κοντεύουν να τρακάρουν καθώς ο Έλκιερ τους περνάει διαγώνια και πλασσάρει: 3-2 ! Οι Δανοί μαζί με τους Γάλλους στα ημιτελικά.

Την επόμενη, ο άλλος όμιλος τελειώνει με το Ισπανία - Δυτική Γερμανία, σε ζωντανή μετάδοση και το Πορτογαλία - Ρουμανία σε μαγνητοσκόπηση αργά το βράδυ. Στο μυαλό μου φέρνω το ματς του προηγούμενου Μουντιάλ, όταν οι Γερμανοί είχαν στραγγαλίσει τους Ισπανούς μπροστά στα μάτια 100.000 θεατών, ρίχνοντάς τους δύο γκολ από λάθη της άμυνας, πριν το πάρουν πρέφα. Το γκολ του μουστακοχαιτά Θαμόρα ήταν της παρηγοριάς. Απόψε, στους Γερμανούς, που έχουν τρεις βαθμούς, φτάνει κι η ισοπαλία. Οι Ισπανοί έχουν μόνο δύο ισοπαλίες και ποντάρουν ότι στο άλλο, το Πορτογαλία -  Ρουμανία δε θα νικήσει κανείς.
Αν συμβεί αυτό, θα προσπεράσουν την Πορτογαλία με διαφορά τερμάτων. Ο καναπές του θείου αναπαυτικός όπως πάντα. Οι Γερμανοί όμως δεν αστειεύονται. Οριζόντιο δοκάρι ο Μπρίγκελ, με κεφαλιά από κόρνερ. Συνωστισμός στην περιοχή, κεφαλιά του Κάλτς, δεύτερο οριζόντιο δοκάρι. Σουτ συρτό του Μπρέμε, τινάζεται ο Αρκονάδα αποκρούει, δοκάρι και έξω. Οι Ισπανοί γυρίζουν πίσω και αμύνονται, ο ένας κοντά στον άλλο. Ξαφνικά, ένα κενό, φεύγει μπροστά ο Σάλβα, που έχει μπει σαν αλλαγή του Γκοϊκοετσέα, που -κατά τραγική ειρωνεία, αυτός ο τσιμεντένιος- χτύπησε και βγήκε. Μπαίνει στην περιοχή, ο Στίλικε δεν τον προλαβαίνει, τον ρίχνει κάτω. Πέναλτυ ! Ο Καρράσκο παίρνει φόρα, σουτάρει, αποκρούει με τα γόνατα ο Σουμάχερ. Το χάσιμο μιας τέτοιας ευκαιρίας τρομοκρατεί τους Ισπανούς, γιατί απέναντι στους Γεμανούς, μπορεί νά' ναι μοιραία, αλλά στο ημίχρονο είναι 0-0. Στο δεύτερο, οι Γερμανοί κυριαρχούν. Φεύγει ο Φέλερ, σουτάρει στη γωνία, αποκρούει ο Αρκονάδα. Ο Άλλοφς και ο Ρουμενίγκε δοκιμάζουν βολίδες από κοντά, ο Αρκονάδα αποκρούει με αγκώνες, χέρια, πόδια. Για πρώτη φορά οι Γερμανοί φαίνονται κάπως ανήσυχοι, παρ΄ότι έχουν το 0-0 με το μέρος τους.
«... Εν τω μεταξύ, μόλις πληροφορούμαστε ότι οι Πορτογάλοι προηγούνται των Ρουμάνων στην Ναντ», ανακοινώνει ο  Σεφτελής.
«Καλά, ρε θείε, γιατί το είπε;». «...Μπορεί οι σπήκερ να μην ξέρουνε ποιό ματς θα μεταδοθεί ζωντανά», με καθησυχάζει εκείνος και υπολογίζει : «Τώρα μένουνε έξω οι Ισπανοί. Είδες, άμα κατεβαίνεις στο γήπεδο για να φυλάξεις τον κώλο σου, στο τέλος θα τη φας χωρίς να το πάρεις χαμπάρι».
Οι Ισπανοί πάνε νευρωτικά όλο απ' τα πλάγια, αφού απ΄τη μέση δεν περνάει τίποτα από Ματέους και αδερφούς Φέρστερ. Τελευταίο λεπτό. Ο Γκορντίγιο της Ρεάλ δοκιμάζει μια σέντρα από δεξιά. Η μπάλα παίρνει φάλτσο. Κι άλλο, κι άλλο - ούτε φρίσμπυ- τα κεφάλια αμυντικών κι επιθετικών γυρίζουν προς τ΄αριστερά. Κανείς, προσγειώνεται. Όχι. Από το πουθενά τινάζεται οριζοντιωμένος ένας Ισπανός, κεφαλιά ψαράκι, ο Σουμάχερ της κόβει δύναμη, αλλά η μπάλα πέφτει στα δίχτυα ! Οι Ισπανοί πανηγυρίζουν τρελλά. Έχουν αφήσει έξω τους Γερμανούς στο τελευταίο λεπτό. Είναι ο ξανθομάλλης Μασέδα με το «4», ένας τύπος ψηλός και δυσκίνητος, ο πιο απρόσμενα από μηχανής θεός που έχει πατήσει το χοτάρι των Γαλλικών γηπέδων.
Το άλλο παιχνίδι λήγει 1-0. Η Πορτογαλία περνάει στα ημιτελικά. Το βλέπω αμέσως μετά «κονσέρβα». Σκόρερ η «γριά - μουριά», που τον έλεγε ο θείος, ο Νενέ, που μπήκε αλλαγή για να παίξει κι αυτός σ΄ένα Πρωτάθλημα Ευρώπης. Φοράει το «2», ο Γκόμεζ το «6», ο Ρούϊ Ζορντάο το «3». Τί ανάποδο πράμα αυτό, οι επιθετικοί να φοράνε τα νούμερα των αμυντικών και των μέσων;
Αφού δεν θα δούμε αγώνα Γαλλία - Γερμανία, το Ευρωπαϊκό έχει ήδη χάσει τη μεγαλύτερη πιθανή ατραξιόν του. Όλοι περιμένουν μια καθαρή νίκη της Γαλλίας. Ο ημιτελικός με την Πορτογαλία ξεκινά. Φάουλ έξω απ΄την περιοχή. Δεύτερη φορά η ίδια κομπίνα. Δεν το χτυπάει ο Πλατινί, αλλά ο Ντομέργκ, το αριστερό μπακ, με το «3». Δυνατά και στα πλάγια των διχτυών του μουστάκια Μπέντο. 1-0. Οι επιθέσεις συνεχίζονται. Ο Μπέντο αποκρούει τα κύματα των γαλλικών επιθέσεων. Δεν ενορχηστρώνει μόνο ο Πλατινί. Ζιρές, Λανκόμ και Φερναντέζ ζωγραφίζουν στο κέντρο, με πάσες φλιπεράκι και συνεχή εναλλαγή θέσεων. Οι Πορτογάλοι έχουν ρίξει μέσα και Ζορντάο και Νενέ και Γκόμεζ. Κρατάνε τα ίσα. Δεύτερο ημίχρονο και ο Γκόμεζ, παίρνει τη σέντρα απ΄το κόρνερ, γυρίζει επιτόπου και κάνει ένα σουτ φαρμάκι. Ο Μπατς έχει χάσει την ισορροπία του, τελευταία στιγμή πριν περάσει η μπάλα τη γραμμή, ο Φερναντέζ τεντώνει το πόδι και σώζει το 1-1, έρχεται όμως από πίσω ο Νενέ, κεφαλιά, άουτ. Θέλει κανα τέταρτο πριν το τέλος και οι Πορτογάλοι, με μοχλούς τον αγριεμένο Σόουζα και τον χαιτά με την δυσθεώρητη μουστάκα Φερνάντο Σαλάνα τορφοδοτεί διαρκώς την τριπλέτα των επιθετικών μπροστά. Σέντρα του Σαλάνα στην καρδιά της άμυνας. Ο Ζορντάο πιάνει μια ψηλοκρεμαστή κεφαλιά καμπύλης τροχιάς, πισωπατάει ο Μπατς και ξαπλώνει κι ο ίδιος μέσα στα δίχτυα. Ισοφάριση ! Οι Γάλλοι συναντούν για πρώτη φορά σοβαρή αντίσταση. Ωραίος, αγωνιώδης ημιτελικός.
Ο Πλατινί πάντως δείχνει ακατάβλητος, με το μαλλί γεννημένο αχτένιστο, τη φανέλλα έξ ωαπ΄το σορτσάκι, το περιβραχιόνιο του αρχηγού να σφίγγει το μανίκι και τις κάλτσες του μόνον να είναι κάπως χαλαρωμένες από το τρέξιμο. Οι Γάλλοι συνεχίζουν να επιτίθενται. Εφορμά ο Πλατινί, ο Μπέντο πέφτει στα πόδια του, φεύγει πίσω η μπάλα, σουτ ο Σιξ, αποκρούει πάλι ο Μπέντο, δοκάρι και έξω.
Τρομερές φάσεις. Ο Σαλάνα βαθιά σέντρα από δεξιά, με φόρα ο Νενέ κεφαλιά - κανονιά, αποκρούει με το σώμα ο Μπατς. Πάλι ο Σαλάνα, προσποιείται στον Ντομέργκ του σκάει κοφτή ντρίμπλα, κάνει τη σέντρα, από το ύψος της περιοχής, στην άλλη πλευρά είναι ο Ρούι Ζορντάο. Ο μελαμψός με το μαλλί Ζερμαίν Τζάκσον, πιάνει ένα μεγαλοπρεπές σκαστό (που όμοιό του δεν θα ξανάβλεπε η οικομένη μέχρι το σουτ του «φονιά» Δημόπουλου στο ματς με τη Γιούβε, τριάμισυ χρόνια αργότερα) που περνάει πάνω απ΄τον Μπατς. 2-1 η Πορτογαλία ! Ο σκόρερ εκστασιάζεται και αρχίζει έναν ξέφρενο επιτόπιο τροχάδην με τους συμπαίχτες του να τον αγκαλιάζουν και τα πλήθη των Γάλλων να σιωπούν. Αρχίζουν σίγουρα να βλέπουν φαντάσματα. Πάει να γίνει η έκπληξη. Δεν ξέρω αν πρέπει να νικήσει η Πορτογαλία, ή αν η Γαλλία, για μια ακόμη φορά μετά το '82 θα βγάλει τα μάτια της μόνη της. Αγωνία στο κατακόρυφο. Δεύτερο ημίχρονο της παράτασης και η Γαλλία όλη μπροστά. Φεύγει στην κόντρα πάλι ο Σαλάνα, παράλληλη σέντρα στη γραμμή της περιοχής, έρχεται ο Νενέ, πλασσάρει με τη μία, αποκρούει ο Μπατς με έξοδο. Οι Γάλλοι τα δίνουν όλα. Σουτ κοντράρουν στα σώματα, ανοίγουν δεξιά κι αριστερά, οι Πορτογάλοι οχυρωμένοι, η μπάλα στον Πλατινί, πέφτει κάτω, έρχεται από πίσω ο Ντομέρζ, 2-2 !
Οι στιγμές έχουν μια φόρτιση σχεδόν επική. Οι πακτωμένοι Γάλλοι θεατές βγάζουν τέτοια ζέση, που σκηνοθετείται λες από μόνη της η τελευταία πράξη της μεγαλειώδους παράστασης, στα τελευταία λεπτά.
Κόβει μια επίθεση ο ξεθεωμένος Σόουζα, αλλά δε συγκρατεί τη μπάλα, έρχεται ο Τιγκανά, την παίρνει και μπαίνει στην περιοχή. Οι καρδιές στο στόμα καθώς κόβει τη μπάλα αριστερά και σπινιάρουν τα κορμιά των αμυντικών, αλλά δεν την ακουμπάνε. Ο πανταχού παρών Πλατινί τη στοπάρει, αμυντικοί και Μπέντο δεν προλαβαίνουν να κάνουν τίποτα πεσμένοι κάτω. Με απόγνωση στον ουρανό των δικτύων, 3-2!. Ένα τρομερό παιχνίδι. Ό,τι και να γίνει μετά από τέτοιο παιχνίδι, η Γαλλία θα είναι άξια πρωταθλήτρια. Περιμένουμε απλώς να δούμε τον αντίπαλό της.



Το Ισπανία - Δανία κανείς δεν περιμένει να έχει ανάλογες συγκινήσεις. Οι Δανοί, αν πιστέψει κανείς τις ανταποκρίσεις του «Έθνους» απ΄όλο τον κόσμο, έχουν  τη δημόσια συμπάθεια με το πλευρό τους. Είναι, λέει, κάτι σαν την Ολλανδία του '70. Ενθουσιώδης ομάδα, με ποικιλία, τεχνική αλλά και δυνατή, μ΄εκείνον τον Λάουντρουπ και τον Έλκιερ που θα είναι «τα νέα μεγάλα ονόματα της δεκαετίας του '80».
Η Ισπανία, κανείς δεν ξεχνά πώς έφτασε ως εδώ, με το 12-1 της Μάλτας. Όμως είναι μια σφιχτή, επίμονη ομάδα με έναν τρομερό τερματοφύλακα, τον Λουίς Αρκονάδα. Κανείς δεν ξεχνά επίσης πώς τα δοκάρια την έχουν σώσει σ΄αυτό το τουρνουά άπειρες φορές. Μετράω φάσεις. Τρία με τη Γερμανία, ένα με τη Δανία, ένα με Πορτογαλία... Στην πρώτη καλή φάση του αγώνα, όμως, λες και προσπαθεί να με μπερδέψει στο μέτρημα, το οριζόντιο δοκάρι, σύμμαχος του Αρκονάδα με τη Γερμανία, τον προδίδει. Αποκρούει μεν την κεφαλιά του Λάουντρουπ, αλλά η μπάλα πάει δοκάρι, ίσα για να στρωθεί στον Λέρμπυ που από κοντά την τινάζει στα δίχτυα. Οι Δανοί χάνουν κι άλλες ευκαιρίες μπροστά στον Αρκονάδα. Το κάθετο δοκάρι του ρεφάρει, καθώς σταματάει σουτ του Άρνεσεν. Σενιόρ και Καρράσκο από την Ισπανία ξεμαρκάρονται και σουτάρουν δυνατά, όμως ο Όλε Κβιστ είναι κι αυτός ένα σταθερό τέρμα. Ο Έλκιερ είναι στενά μαρκαρισμένος από Καμάτσο, Σάλβα και Βίκτορ και δεν έχει χώρο για κούρσες. Στο δεύτερο ημίχρονο, οι Ισπανοί ανεβαίνουν.
Ό,τι δεν καταφέρουν οι Σαντιγιάννα κι ο Καρράσκο, το κάνει ο φονέας των Γερμανών, Μαθέδα. Η μπάλα αποκρούεται από ένα κόρνερ, έρχεται έξω απ΄την περιοχή και μ΄ένα συρτό περνάει τη μπάλα κάτω από δεκάδες πόδια και ισοφαρίζει. Το ματς πάει παράταση. Ο Μπεργκρην κλαδεύει, παίρνει κόκκινη.
Οι Δανοί με δέκα παίχτες. Αγωνία. Λίγο πριν το τέλος, ο Αρκονάδα κάνει το ασύλληπτο. Αποκρούει απευθείας φάουλ, κοντινή προβολή, ενώ ένα τρίτο σουτ, σώζεται πάλι απ΄το κάθετο δοκάρι του. Κοντινό της τηλεόρασης. Ο άνθρωπος με τη δίχρωμη πράσινη - μαύρη στολή και το τετράγωνο σαγώνι έχει την αποφασιστικότητα του Ρόκυ Μπαλμπόα, καθώς στρώνει τα γάντια του κι ετοιμάζεται για τα πέναλτυ. Είναι ήδη ο δεύτερος, μετά τον Πλατινί, πιο σημαντικός παίχτης όλου του πρωταθλήματος.


Η ρέντα του παρά λίγο να ενεργήσει κι εκεί. Σώζει το πέναλτυ του Λάουντρουπ, αλλά ο Άγγλος διαιτητής διατάζει επανάληψη.
«Εεε ! Αφού δεν έχει βγει μπροστά από τη γραμμή!», φωνάζω.

Όλοι είναι εύστοχοι κι απ΄τις δύο ομάδες. Τελευταίο πέναλτυ, παίρνει φόρα ο Έλκιερ. Η μπάλα ψηλά στην κερκίδα ! Απομακρύνεται σκυφτός και ζοχαδιασμένος, ενώ οι Ισπανοί δεν μπορούν να πιστέψουν ότι είναι στον τελικό. Ο καλύτερος παίχτης της Δανίας, μόλο που το σκληρό παρουσιαστικό του δεν το δείχνει, φαίνεται πως λύγισε απροσδόκητα, στην κρισιμώτερη στιγμή.
Στις 25 Ιουνίου, ταξιδεύω στην Αθήνα στο δικό μας εντυπωσιακό στάδιο, το Ολυμπιακό. Όχι όμως για αγώνα. Ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης εγκαταλείπει τό τραγούδι. Η φωνή στα μεγαλύτερα τραγούδια του Θεοδωράκη έχει αποφασίσει να τελειώσει με μια συναυλία στην οποία συμμετέχει ολόκληρη η ελληνική μουσική σκηνή. «Σκέφτηκα να σταματήσω φρέσκος, όπως άρχισα», διαβάζω στα καλλιτεχνικά του «Έθνους». Για τη συναυλία δέχομαι να ακολουθήσω τους δικούς μου από περιέργεια, καθώς μουσικά είμαι μεταξύ "Eye Of The Tiger", Rod Stewart και "Jump". To Στάδιο το ίδιο κι όχι τόσο τα τραγούδια είναι που κλέβουν την προσοχή μου. Αχανές. Εντυπωσιακό. Θέλω να δω αγώνα εδώ, όχι συναυλία (είναι πολύ νωρίς ακόμη για να μπορώ να συνειδητοποιήσω ότι εκεί μέσα θα δώ τα καλύτερα κι απ΄τα δύο).  

Τελειώνει ο Ιούνιος, τελειώνει και το ποδόσφαιρο. Κάποια νοσταλγία με καταλαμβάνει, δεν θα υπάρχει πια η καθημερινή αγωνία, το διάβασμα των ρεπορτάζ, οι υπολογισμοί των γκολ για την πρόκριση, οι βραδυνές κατανύξεις με τη φωνή του Μαυρομμάτη, οι συζητήσεις με το θείο. Όμως, ας είναι η τελευταία παράσταση η πιο απολαυστική. Βράδυ 27 Ιουνίου, στο σπίτι του θείου, με Σπράϊτ και πατατάκια Τσακίρις.
Ο τελικός στο Παρκ Ντε Πρενς έχει σίγουρα τον πιο ωραίο χρωματικό συνδυασμό όλων των τελικών που έχω δει μέσα κι έξω απ΄την Ελλάδα. Γαλλία με την κανονική τρικολόρ κι οι Ισπανοί με την αστραφτερή κόκκινη Λε Κοκ Σπορτίφ, με το γαλάζιο σορτσάκι να κάνει κάθετους κυματισμούς.
Όμως, σε αντίθεση με την ωραία τηλεοπτική εικόνα, είναι μάλλον το χειρότερο παιχνίδι της διοργάνωσης. Οι Γάλλοι αγχωμένοι, οι Ισπανοί με ημιτελείς προσπάθειες και προσοχή στην άμυνα. Η κεφαλιά του Σαντιγιάννα απ΄το κόρνερ κόβεται πάνω στη γραμμή από τον Μπατιστόν, αλλά χωρίς πανικό. 0-0 το ημίχρονο και όλοι κρατούν την ανάσα τους, όταν οι Γάλλοι κερδίζουν ένα φάουλ «σε καλή θέση, θέση Πλατινί, θα λέγαμε» λέει ο Διακογιάννης. Σουτάρει πλάϊ απ΄το τείχος, την καπακώνει ο Αρκονάδα. Κάνει να σηκωθεί, του φεύγει και μπαίνει στα δίχτυα απ΄τα φάλτσα που δουλεύουν ακόμη κάτω απ΄το κορμί του. Δεν υπάρχει πιο άδοξος τρόπος να γίνει μοιραίος ο άνθρωπος που έφτασε την Ισπανία στον τελικό. Ανακούφιση για τους Γάλλους που κάνουν ένα απροσδόκητα μέτριο παιχνίδι. Οι Ισπανοί προσπαθούν, αλλά ο Σαντιγιάννα δεν φτάνει.
H άμυνα των Γάλλων πρέπει να κρατήσει, μπροστά στο κοινό της, να πάρουν τον πρώτο διεθνή τους τίτλο. Οι Ισπανοί ανεβαίνουν όλοι μπροστά. Μπαίνει ο Σαράμπια, ένας παραπάνω επιθετικός, κι αρχίζουν οι σέντρες. Κρίμα κι άδικο να γέρνει η πλάστιγγα σ΄έναν τελικό από μια στιγμιαία ατυχία του καλύτερου παίχτη της μιας ομάδας, όμως αυτό πάει να γίνει. Η αντεπίθεση των Ισπανών κόβεται, την ώρα που το χρονόμετρο, καινούρια πατέντα των τηλεοπτικών μεταδόσεων, εμφανίζεται στο κάτω δεξιά σημείο της οθόνης. 44ο λεπτό, τελευταίο του τελικού και τα δευτερόλεπτα τρέχουν.
Ο Τιγκανά παίρνει τη μπάλα στο κέντρο, κάνει κάποια μέτρα, βλέπει μπροστά και σπρώχνει με το μοναδικό του στυλ μια συρτή, ψύχραιμη πάσα ανάμεσα στα προωθημένα μπακ των Ισπανών που πασχίζουν να επιστρέψουν.
Μπαλια ζυγισμένη μαεστρικά, ο αποδέκτης της, ο νεαρός Μπρούνο Μπελόν, με το «11», δεν έχει να κάνει τίποτα παραπάνω από το να μπει από πίσω της, να την κόψει ελαφρά μέσα στην περιοχή και να σκάψει πάνω απ΄τον Αρκονάδα, που πέφτει ανάσκελα αναγκασμένος να αποδεχθεί το μοιραίο. 2-0 η Γαλλία, αλλά το μυαλό μου είναι στον Ισπανό τερματοφύλακα, που το λάθος του θα τον συνοδεύει για μια ζωή. Ανεβαίνει να πάρει το μετάλλιό του σκυθρωπός. Είναι η στιγμή του και δεν είναι νικητής. Θα θυμάται άραγε κανείς τί έκανε για να φτάσει ως εδώ;

Ο τελικός έχει τελειώσει.
Ο Πλατινί σηκώνει το τρόπαιο με διάπλατο χαμόγελο. Η Γαλλία και ο ίδιος παίρνει αυτό που τoυς ανήκει, έναν τίτλο κορυφαίο, αδιαπραγμάτευτο. Eμείς τα γυμνασιόπαιδα που παίζαμε μπάλα σαν τρελλοί, όπου βρίσκαμε και όσο περισσότερο μπορούσαμε, έχουμε πια έναν νέο ήρωα. Και την αβίαστη πεποίθηση ότι αυτό θα πρέπει να είναι το ποδόσφαιρο. Ένα άθλημα που στέφει τον καλύτερο, τιμά τον αξιόμαχο και δεν ξεχνά τον ηττημένο.
Είχαμε πολλά ακόμη να μάθουμε. Και για τον Πλατινί και για τη ζωή.


Παναγιώτης Παπαϊωάννου

// Old Time Rock

// Live Favorites